Cốm làng Vòng một trong những đặc sản của người dân Hà Nội mỗi dịp thu về, những khách du lịch trong nước cũng như nước ngoài không thể bỏ qua món cốm thơm ngon mỗi khi ghé thăm Hà Nội. Mùi thơm ngọt dịu của cốm hòa vào hương thơm của lá sen khiến cho ai đã từng thử một lần cũng phải tấm tắc khen ngon.
Nồng nàn hương vị đặc trưng cổ truyền cốm làng Vòng
Cốm làng Vòng một món ăn vặt được làm từ cốm, đây là một sản phẩm đặc trưng của làng Vòng ngày xa xưa có tên là thôn Hậu, thuộc xã Dịch Vọng, huyện Từ Liêm, Hà nội. Ngày nay, địa chỉ này thuộc phường Dịch Vọng hậu, quận Cầu Giấy, Hà Nội.
Món này đã xuất hiện từ rất lâu trong nền văn hóa ẩm thực Việt Nam, tuy nhiên món ăn này có vẻ được ưa chuộng nhiều hơn ở khu vực miền Bắc, đặc biệt là ở chốn thủ đô cổ kính.
Mặc dù hiện nay trên thị trường đã xuất hiện rất nhiều loại cốm khác nhau và có khả năng dần thay thế đi những vị trí của các loại cốm truyền thống. Tuy nhiên cốm làng Vòng chính là một hương vị dân tộc mà ai ai cũng không thể quên mỗi khi nhắc đến.
Chế biến cốm làng Vòng tỉ mỉ, công phu
Thành phần của cốm làng Vòng được lấy từ những hương vị của đồng nội, hằng năm đến tiết thu, khi cánh đồng lúa hoe vàng, hạt lúa đã căng đầy sữa, sữa lúa bắt đầu đông lại, báo hiệu cho một mùa cốm đã về.
Để có được cốm ngon, người nông dân phải chọn đúng thời điểm để cắt lúa, nếu để lúa quá già, hạt cốm không còn được xanh dễ gãy nát, còn nếu để lúa non thì hạt cốm trở nên nhão mất đi độ ngon.
Quy trình để làm cốm làng Vòng phải trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ, khéo léo để có thể đến tay được khách hàng một cách ngon nhất. Thế mới thấy người làm ra được cốm chẳng khác nào một nghệ nhân thực thụ đầy sự tâm huyết, say mê với công việc.
Sau khi lấy lúa về, người nghệ nhân phải tuốt để lấy thóc rồi sàng bỏ rơm, đãi qua nước để loại bỏ các hạt lép . Thóc sau khi đãi, sẽ được đem đi rang, thóc phải rang đều cho tới khi sao cho hạt cốm vừa chín tới , không giòn mà tróc trấu là công đoạn đòi hỏi nhiều kĩ năng nhất khi rang, đây là công đoạn khó nhất trong tất cả.
Nếu để cốm bị quá lửa, hạt cốm sẽ dễ bị gãy. Cốm được rang xong sẽ đem đi giã bằng loại cối riêng, nhịp chày nhẹ nhẹ, khoan thai, đều đều thì cốm mới mịn và dẻo. Cốm giã xong sẽ cho đem vào thúng con đã để lá sen sẵn để mang đi bán ở các phố.
Thời gian ăn cốm làng Vòng ngon là khi nào?
Cốm làng Vòng được ăn ngon nhất vào mùa thu, khoảng tháng 7 tới tháng 10, một vụ cốm thông thường bắt đầu vào mùng 1 tháng 7 và kéo dài trong 3 tháng. Hương vị và độ ngon của cốm cũng được thay đổi vào từng giai đoạn của mùa vụ. Đến cuối tháng, nếp cuối màu hạt thường to và cứng thường để rang thành cốm khô hay gia giảm, pha chế ăn tạm đợi vào mùa sau.
Cách thưởng cốm làng Vòng thức tinh tế
Để có thể thưởng thức được trọn vẹn hương vị nồng nàn của cốm, người ăn cần phải nắm bắt được một số thông tin quan trọng được cung cấp qua bài viết dưới đây.
Những lợi ích của cốm làng Vòng không nên bỏ qua
Những hạt cốm tưởng chừng nhỏ bé nhưng những gì mà chúng mang lại không hề tầm thường và nhỏ bé chút nào, cốm mang trong mình một lượng giá dinh dưỡng rất cao mà hiếm có được loại thực phẩm nào trong tự nhiên hiện tại lại có được độ dinh dưỡng cao như là của cốm.
Nếu ta ăn uống hợp lý trong cốm còn chứa chất xơ, vitamin, protein… giúp ta ổn định được huyết áp, cũng như tránh mắc bệnh về tim mạch, hơn thế nữa lại tăng khỏe mạnh cho đường ruột, giảm mỡ trong máu, tránh táo bón và giúp tăng chiều cao vì trong cốm rất nhiều chất xơ và có cả canxi.
Lựa chọn cốm làng Vòng sao cho an toàn, thơm ngon
Việc lựa chọn mua cốm làng Vòng phải hết sức kĩ càng, bởi vì nếu mua cốm ở những nơi không đảm bảo rất dễ gây tổn hại cho sức khỏe, việc nhuộm mặc dù được cho phép nhưng vẫn ảnh hưởng xấu và sẽ càng tồi tệ hơn nếu không kiểm soát được hàm lượng chất màu. Vì cốm là thực phẩm ăn trực tiếp, cho nên việc nạp vào cơ thể một lượng hóa chất rất dễ xảy ra.
Cốm thường được mua vào buổi sáng, bởi vì lúc này cốm còn mới, tươi ngon và dẻo, khi ăn không sợ bị cứng và hỏng. Cốm có rất nhiều loại khác nhau, vì vậy để riêng từng gói giúp ta cảm nhận rõ hương vị và hấp thụ chất dinh dưỡng, tránh để cốm trộn lẫn với nhau làm mất đi hương vị vốn có ban đầu
Lúc mua về, bạn đừng vội ăn ngay mà hãy để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm ướt và nên mua số lượng vừa đủ ăn trong ngày. Khi lựa chọn, điều quan tâm bạn nên chú ý đến đó chính là nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm, hạn sử dụng để hạn chế những hóa chất độc hại có thể xâm nhập vào cơ thể.
Bắt đầu thưởng thức hương vị tuyệt vời của cốm
Để thưởng thức được trọn vẹn của hương vị cốm, người ăn cũng phải cầu kì một chút. Giống như ăn một chiếc bánh trung thu, trà là thức uống đi kèm không thể thiếu mỗi khi thưởng thức cốm làng Vòng, trò chuyện cùng với người thân, bạn bè cùng ngồi ôm lại kỉ niệm tuổi thơ, giữa tiết trời se lạnh của gió heo mây.
“Hà Nội không vội được đâu” câu nói này đúng với những người thưởng thức cốm, để ăn cốm, người ăn phải nhẹ nhàng dùng 5 đầu ngón tay nhón một ít rồi đưa vào miệng, cảm nhận ban đầu là sự dẻo dẻo.
Hương thơm được lan tỏa ra trong khoang miệng và vị ngọt được lắng dần xuống vào cuống họng. Thế mới thấy, người ăn phải thật sự tinh tế mới cảm nhận được hết hương vị, nếu ăn càng lâu thì sẽ càng dễ dàng cảm nhận được những tinh túy của đất trời được hội tụ ngay bên trong một miếng cốm.
Chè Thái Nguyên thường được kết hợp với cốm , vị thơm nhẹ của nước chè kèm với những quả hồng trứng đỏ mọng hay quả chuối để tăng được độ ngọt của hương cốm, người ăn cốm phải ăn thư thả, nhai kỹ mới cảm nhận được sự yên bình và tinh thần được thư giãn sau những giờ làm việc mệt mỏi.
Cách bảo quản và nơi bán cốm uy tín
Cốm làng Vòng là một trong những nguyên liệu quen thuộc xuất hiện trong hàng loạt các món ăn ngon và độc đáo, chính nhờ nguyên liệu chính là cốm đã góp phần tôn lên vẻ đẹp vốn có của nền ẩm thực nước nhà.
Các món ăn độc đáo, ngon làm từ cốm
- Chả cốm: món chả cốm quen không thể bỏ qua, với lớp vỏ chả bên ngoài hơi se lại, phần nhân giò thì vừa mềm vừa tươi ngọt. Tết Trung Thu vừa bên gia đình vừa thưởng thức món chả cốm thì hạnh phúc còn gì bằng.
- Bánh cốm đậu xanh: Ngoài bánh trung thu thì bánh cốm đậu có thể giúp bạn giảm bớt độ ngán, những chiếc bánh cốm hương thơm của mùa nếp mới vừa bùi bùi vừa mềm mịn, phần nhân bánh bên trong làm từ đậu xanh xay nhuyễn có mùi thơm từ tinh dầu hoa bưởi gây cuốn hút mọi giác quan của bạn.
- Cốm xào dừa: Thêm một dĩa cốm xào dừa sẽ giúp cho bữa ăn vào ngày tết Trung Thu thêm tròn vị. Mùi hương thơm ngon, cốm mềm, dẻo hòa chung với cơm dừa béo ngậy ngọt thanh kết hợp với một tách trà thơm sẽ khiến cho món ăn thêm phần ngon.
- Sữa chua cốm xanh: Phần sữa chua mềm mịn , màu trắng của sữa nguyện vào sắc xanh của cốm tạo cho một gam màu vừa hài hòa vừa dễ chịu. Sữa chua mát lạnh thêm chút bùi bùi của cốm đủ khiến cho người khó tính nhất cũng phải có sự gật gù về món ăn này.
- Xôi cốm hạt sen dừa đậu xanh: Mùi thơm thơm của lá dứa kết hợp với vị cốm, làm trỗi dậy sự thèm ăn khi vừa nhìn vào món ăn. Cắn một miếng xôi, nhắm mắt lại bạn sẽ độ dẻo, ngọt bùi của hạt sen. Món ăn vừa thơm ngon mà lại đầy dinh dưỡng cho cả gia đình bạn.
Bảo quản cốm
Cốm làng Vòng được gói trong 2 lớp lá ráy và lá sen, điều này sẽ giúp cho cốm giữ được một màu xanh tinh khiết, vị ngọt thanh và đặc biệt là cốm không bị khô cũng như được bảo quản lâu hơn.
Lớp lá sen bên ngoài vừa tạo được sự đẹp mắt cho người dùng cũng như phảng phất được hương thơm của lá sen. Khi mua cốm tươi về bạn nên dùng liền hoặc tối đa trong vòng 6 tiếng nếu để cốm ở nhiệt độ phòng, vì khi cốm để bên ngoài lâu sẽ rất mau hỏng do nhiệt độ bên ngoài.
Nếu bạn để nơi có máy lạnh, cốm sẽ rất mau khô. Vì vậy hãy rửa sạch tay và để tay bị ẩm bằng nước lọc rồi trộn cốm lên thật đều và gói lại là có thể sử dụng như lúc ban đầu.
Bảo quản cốm làng Vòng trong tủ lạnh
Để có thể bảo quản được cốm lâu hơn trong vòng 6 tháng tới 1 năm trong tủ lạnh, hãy để cốm tươi trong túi nilon hoặc hộp nhựa và để trong ngăn đá của tủ lạnh. Và tới khi cần sử dụng thì bạn chỉ việc đem để ngoài rồi hơ trước quạt để rã đông.
Bảo quản cốm làng Vòng nơi khô ráo
Một trong những cách để có thể giữ được chất lượng của cốm làng Vòng luôn nằm trong mức cho phép đó chính là trước khi bảo quản phải để cho cốm thật khô, sau đó bỏ vào bịch ni lông bọc kín rồi để ở nơi khô thoáng, thoáng mát, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời nhằm hạn chế được tình trạng giảm chất lượng của cốm.
Tổng hợp một số địa chỉ bán cốm làng Vòng uy tín
Với loại cốm dẹp bạn có thể tìm thấy ở những khu chợ, tiệm tạp hóa hoặc ở siêu thị, bách hóa xanh. Khung giá giao động từ 50.000đ-150.000đ tùy vào chất lượng và số lượng:
- Cốm Việt, nơi đây là sự lựa chọn của nhiều du khách đến với Hà Nội, đặc biệt trong số đó có thể kể đến là sự vinh dự khi được tiếp đón tổng thống Barack Obama ghé qua mua trong dịp đến thăm Việt Nam vào 05/2016. Cốm Việt có những set quà mà bạn có thể lựa chọn để tặng cho người thân, bạn bè hoặc đồng nghiệp.
- Với 37 năm gắn bó trong nghề làm cốm, cốm Mộc vẫn lưu giữ được những hương vị khó phai. Cốm Mộc Hà Nội còn mang đến những món quà độc đáo từ Hà Nội góp phần cho việc gìn giữ truyền thống của quê hương,
- Cốm Khánh Huyền mang sự đặc trưng của cốm làng Vòng khi trụ sở được ngay tại chính trong làng Vòng. Ngoài cốm tươi thì nơi đây còn bán những món ăn chế biến từ cốm như chả cốm, kem cốm dẻo, cốm dẻo đồ xôi, bánh rán.
- Cốm Mộc Mễ Trì là một trong những nơi chế biến và bán cốm làng Vòng chất lượng nhất hiện nay với giá giao động khoảng 290.000đ/kg và bán nhiều loại cốm khác như cốm tươi, cốm khô, bánh cốm, xôi cốm.
Kết luận
Cốm làng Vòng khi vừa được thưởng thức,, vừa ngắm nhìn phố phường Hà Nội, và cảm nhận cái lạnh thoang thoảng của gió heo mây, hay mùi thơm của hương hoa sữa. Mọi giác quan trong chính con người sẽ khai phá, cảm giác của sự yên bình cũng như một nét đẹp hoài niệm của bản thân mỗi người.